De vecht of vlucht reactie en paniekaanvallen

je vecht of vluchtreactie: paniekaanval

Waar je paniekaanval begint: de vecht of vlucht reactie

Wat is er vecht of vlucht-reactie en waarom begint je paniekaanval daar? In deze blog vertel ik je meer over de basis van je paniekaanval, die basis zit namelijk in je vecht-of-vluchtreactie.

Wat is de vecht-of-vluchtreactie?

Een paniekaanval begint met een vecht-of-vluchtreactie in je lichaam maar daar was de reactie oorspronkelijk helemaal niet voor bedoelt.

De vecht of vlucht reactie werd voor het eerst beschreven in 1920 en heeft als doel om te zorgen dat wij ‘mensen’ overleefden.

Op het moment dat jij denkt in (levens)gevaar te zijn, komen er in je lichaam allerlei processen opgang die je helpen die levensgevaarlijke situatie te overleven. Je lichaam zorgt er dus zelf voor dat je met de situatie kunt omgaan.

Er komen verschillende hormonen vrij die allemaal gericht zijn op jou te helpen overleven.  Het stress-hormoon cortisol is een van de hormonen die je lichaam aanmaakt. Die hormonen maken je lichaam klaar voor een gevecht of een vlucht, in beide gevallen in ieder geval een zware en snelle lichamelijke inspanning.

Waarom heeft je lichaam een vecht of vluchtreactie?

Je lichaam heeft een vecht of vluchtreactie ‘ingebouwd’ om te zorgen dat je dus overleefd. Dit was vooral nuttig in lang vervlogen tijden, toen we nog dagelijks écht in gevaar waren, bijvoorbeeld door wilde dieren of andere stammen die ons wat aan wilden doen.

Daarbij was het handig dat je snel kon vluchten of vechten en omdat mogelijk te maken heeft je lichaam een ‘noodknop’ die je in enkele seconden klaar maakt voor een gevecht of vlucht. Die noodknop is de vecht of vluchtreactie.

Wat gebeurt er als je een vecht of vluchtreactie ingang wordt gezet?

Je lichaam maakt in enkele seconden een aantal hormonen aan: Cortisol, noradrenaline en adrenaline. Deze hormonen zorgen voor een aantal reacties in je lichaam.

  • Je hartslag gaat omhoog
  • Je ademhaling versnelt
  • Je bloed verplaatst zich naar plaatsen waar het nodig is (je arm en beenspieren bijvoorbeeld)
  • Je pupillen worden wijder
  • Je gehoor neemt af
  • Er ontstaat tunnelvisie in je zicht
  • Je lichaam gaat zweten

Deze reacties ontstaan volledig automatisch en zij handig als je echt in gevaar bent. Echter zijn ze totaal overbodig in de rij bij de Albert Heijn of op kantoor en als ze dan toch gebeuren is dat heel beangstigend.

Wat heeft die vecht of vluchtreactie te maken met een paniekaanval?

Een paniekaanval is eigenlijk jouw reactie op de symptomen die horen bij een vecht-of-vluchtreactie. Je hartslag versnelt, de ademhaling gaat sneller maar er is geen echt gevaar. Dat is heel eng en wanneer je dus niet bekend bent met paniekaanvallen en alle symptomen kan plaatsen, schrik je je rot.

En denk je dus dat er echt iets met je aan de hand is. Alleen was het dus ‘maar’ een vecht of vluchtreactie die volledig overbodig was en had je hem volledig genegeerd dan was er niet gebeurt.

Zo begint dus je paniekaanval met een ‘verkeerde interpretatie’ van een vecht-of-vluchtreactie.

Jos

>